rybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) orzekł 8 maja 2024 r., że w przypadku aportu nieruchomości w zamian za akcje, podstawą opodatkowania VAT jest wartość emisyjna akcji, a nie nominalna, jak twierdzą organy podatkowe. To przełomowe rozstrzygnięcie, które może mieć ogromne znaczenie dla spółek, w tym jednej, której fiskus chciał pozbawić możliwości odliczenia ponad 110 mln zł VAT.
Prawo do Odliczenia VAT
Zgodnie z polską ustawą o VAT, przedsiębiorcy mają prawo odliczyć VAT naliczony na fakturach, jeśli nabywane towary lub usługi są wykorzystywane do działalności opodatkowanej VAT. Przedsiębiorca może również ubiegać się o zwrot nadpłaconego podatku, jeśli VAT z zakupów przekracza wartość VAT ze sprzedaży w danym okresie.
Sprawa o 110 mln zł VAT
Spółce z Warszawy odmówiono prawa do odliczenia ponad 110 mln zł VAT w związku z aportem 25 nieruchomości w zamian za akcje innej spółki. Organ podatkowy uznał, że podstawą opodatkowania powinna być cena nominalna akcji (50 zł za akcję), a nie wartość emisyjna, która była znacznie wyższa i wyniosła ponad 35 000 zł za akcję. Decyzję tę podtrzymały kolejne instancje, w tym Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.
Pytanie do TSUE
Sprawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA), który skierował pytanie prejudycjalne do TSUE. Pytanie dotyczyło tego, czy podstawą opodatkowania powinna być wartość emisyjna czy nominalna akcji, jeżeli strony uzgodniły, że zapłata będzie oparta na wartości emisyjnej.
Przełomowy Wyrok TSUE
TSUE odpowiedział, że podstawą opodatkowania wkładu majątkowego wniesionego w zamian za akcje powinna być wartość emisyjna, jeżeli strony uzgodniły taką formę wynagrodzenia. Orzeczenie podkreśla, że podstawa opodatkowania powinna odzwierciedlać rzeczywistość gospodarczą i handlową uzgodnioną przez strony.
Co Dalej?
Wyroki NSA w tej sprawie jeszcze nie zapadły, ale już podjęto działania zmierzające do wznowienia zawieszonych postępowań. Wyrok TSUE może wpłynąć na reinterpretację przepisów VAT w Polsce i uruchomić lawinę kontroli podatkowych. Spółki, które dokonywały aportów na podstawie wartości nominalnej, będą mogły skutecznie bronić się przed działaniami fiskusa.
Podsumowanie
Orzeczenie TSUE kwestionuje dotychczasowe podejście polskich organów podatkowych i może wpłynąć na rozliczenia VAT przez spółki w przyszłości. Przedsiębiorcy, którzy stracili na podobnych sprawach, mają możliwość wznowienia postępowań sądowo-administracyjnych w ciągu trzech miesięcy od publikacji wyroku TSUE.
Źródło informacji: Kancelaria Prawna Skarbiec