Nastolatki w sieci – samotność i złudne poczucie wspólnoty

Ponad połowa nastolatków odczuwa samotność w mediach społecznościowych, podczas gdy 43% młodych ludzi korzysta z nich, by poprawić swoje samopoczucie – wynika z raportu „Nastolatki 3.0”. Te dane alarmują i skłaniają do refleksji nad rzeczywistością młodych ludzi w internecie. Jakie emocje towarzyszą im w cyfrowym świecie? Czy rozumiemy ich potrzeby i wyzwania? Jak skutecznie wspierać młodzież w budowaniu zdrowych relacji online? Odpowiedzi na te pytania będą poszukiwane podczas Gali Dnia Bezpiecznego Internetu (DBI), obchodzonego 11 lutego 2025 roku.

Zagrożenia internetu – nowe wyzwania dla młodzieży

„Internet ma niezwykłą moc oddziaływania – wpływa nie tylko na rozwój technologii, ale także na relacje międzyludzkie i funkcjonowanie mózgu. W tegorocznym Dniu Bezpiecznego Internetu szczególnie podkreślamy znaczenie odpowiednich praktyk korzystania ze smartfonów przez dzieci oraz wyzwań związanych z rozwojem sztucznej inteligencji, deepfake’ów i patostreamingu” – mówi Anna Rywczyńska z NASK, koordynatorka Polskiego Centrum Programu Safer Internet.

DBI to międzynarodowa inicjatywa mająca na celu edukację cyfrową, wzmacnianie kompetencji online oraz podnoszenie świadomości na temat zagrożeń w internecie. W Polsce organizacją DBI zajmuje się Państwowy Instytut Badawczy NASK oraz Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę.

Niepokojące dane o bezpieczeństwie dzieci w internecie

Badania potwierdzają, że młodzież mierzy się z licznymi zagrożeniami w sieci:

• 40% nastolatków uważa, że trudno odróżnić prawdziwe informacje od fałszywych.
• Blisko 47% młodzieży deklaruje wysoką ekspozycję na antyspołeczne treści.
• Co czwarty nastolatek ogląda patostreamy – przemocowe transmisje na żywo.
• Rośnie liczba przypadków spotkań nastolatków z dorosłymi poznanymi online.
• Ponad 53% młodzieży przyznaje, że rodzice nie ustalają zasad korzystania z internetu.

Eksperci zwracają uwagę na rosnące zjawisko problematycznego użytkowania internetu (PUI), które dotyka 31% nastolatków, a u 8% osiąga bardzo wysokie natężenie. Objawia się ono m.in. brakiem kontroli nad czasem spędzanym online, przygnębieniem i niepokojem w przypadku ograniczenia dostępu do internetu oraz problemami społecznymi.

Patostreamy, deepfake’i i zagrożenia cyfrowe – co możemy zrobić?

„Patostreamy, niechciane materiały o charakterze seksualnym, deepfake’i – to nowe wyzwania dla młodzieży. Kluczowe jest ich rozpoznanie i wdrażanie skutecznych rozwiązań zapewniających bezpieczeństwo w sieci” – mówi Maciej Kępka z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę. Tegoroczna edycja DBI poruszy temat samotności w sieci oraz mechanizmów uzależnienia od internetu i social mediów.

Gala Dnia Bezpiecznego Internetu 2025 – edukacja i debata ekspertów

11 lutego 2025 r. o godz. 10:00 w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie odbędzie się Gala Dnia Bezpiecznego Internetu, skierowana do nauczycieli, pedagogów, psychologów oraz ekspertów zajmujących się cyfrowym bezpieczeństwem. W lutym i marcu odbędą się również lekcje online dla dzieci oraz webinary dla dorosłych.

Program Gali DBI 2025:

• Prof. dr hab. n. med. Bogdan de Barbaro – Nastolatek między rodzicem a smartfonem.
• Dr Alicja Długołęcka – Rola edukacji seksualnej w profilaktyce zagrożeń online.
• Wojtek Kardyś – Pato-trendy w social mediach – jak chronić młodzież?
• Tomasz Turba – Deepfake – zagrożenia związane z cyfrową dezinformacją.
• Dr Alicja Puścian – Mózg młodzieży w świecie online – wpływ social mediów na zachowanie.
• Oliwier Nytko – Mechanizmy hazardowe w mediach społecznościowych i grach.

Pełny program DBI 2025 dostępny jest na oficjalnej stronie Dnia Bezpiecznego Internetu.

Podsumowanie – jak chronić młodzież przed zagrożeniami w sieci?

Dzień Bezpiecznego Internetu 2025 to doskonała okazja do refleksji nad wyzwaniami cyfrowego świata i sposobami skutecznej ochrony młodzieży przed jego zagrożeniami. Kluczową rolę w edukacji dzieci i nastolatków odgrywają rodzice, nauczyciele oraz specjaliści.

Jak możemy pomóc?

• Edukacja cyfrowa – uczmy dzieci krytycznego myślenia i świadomego korzystania z internetu.
• Rozmowa i kontrola – ustalajmy zasady korzystania z sieci, ale bez nadmiernej inwigilacji.
• Wsparcie psychologiczne – pomagajmy młodzieży radzić sobie z presją social mediów.

Nie pozwólmy, by młodzież czuła się samotna w wirtualnym tłumie – wspierajmy ich rozwój i bezpieczeństwo online.

Źródło informacji: NASK