Podczas panelu dyskusyjnego „Jakiej zmiany potrzebują samorządy”, który odbył się na Krynica Forum 2024, eksperci podkreślili, że obecny system prawny funkcjonowania samorządów w Polsce jest solidny, ale wymaga aktualizacji. Zmiany powinny uwzględniać bieżące wyzwania, takie jak pandemia, powodzie, zmiany klimatyczne i technologiczne, aby samorządy mogły skutecznie reagować na dynamicznie zmieniające się warunki.
Marszałek województwa małopolskiego, Łukasz Smółka, zwrócił uwagę, że choć samorządy zostały stworzone wiele lat temu, to muszą one ewoluować wraz z postępem technologicznym i gospodarczym. Wskazał na konieczność wprowadzenia zmian dotyczących bezpieczeństwa oraz wsparcia finansowego, np. poprzez obniżenie VAT na zakupy związane z bezpieczeństwem ludności.
Marszałek województwa podkarpackiego, Władysław Ortyl, dodał, że obecny czas, w obliczu kryzysów takich jak powodzie, jest idealnym momentem na przeprowadzenie koniecznych zmian. Zmiany te powinny być stopniowe i dostosowane do aktualnych wyzwań, z jakimi mierzą się samorządy.
Prof. Stanisław Mazur z Uniwersytetu Ekonomicznego oraz wiceprezydent Krakowa wskazał na potrzebę odejścia od biurokratyzacji i większej digitalizacji działań samorządów. Podkreślił również, że samorządy powinny mieć większą autonomię finansową, co pozwoliłoby im na efektywniejsze zarządzanie środkami i inwestycjami.
Dyskutowano również o dwukadencyjności wójtów, burmistrzów i prezydentów miast. Obecnie kadencja trwa 5 lat, co pozwala na realizację inwestycji, ale niektóre głosy, jak marszałka Smółki, sugerują wydłużenie kadencji do 7 lat, co mogłoby umożliwić dokończenie większych projektów bez ryzyka zmiany priorytetów po kolejnych wyborach.
Podczas panelu poruszono również temat skutecznej współpracy samorządów z administracją rządową w sytuacjach kryzysowych. Zdaniem uczestników, powinien powstać jeden ośrodek decyzyjny, który we współpracy z samorządami koordynowałby działania w czasie kryzysów.
Uczestnicy zgodnie uznali, że samorządy potrzebują ewolucji dostosowanej do współczesnych wyzwań, a nie radykalnej rewolucji. Kluczowe zmiany powinny dotyczyć finansowania, cyfryzacji oraz przygotowania na sytuacje kryzysowe, co pozwoli na efektywne funkcjonowanie w dynamicznie zmieniającym się świecie.
Źródło informacji: PAP MediaRoom