„Rzecz Samorządowa: Dane, które otwierają oczy. Informacje, które pobudzają do działania. Skuteczność, która przekracza oczekiwania.”

Warszawa, październik 2025 r. – W Dzienniku Ustaw pod pozycją 1427 opublikowano ustawę z dnia 12 września 2025 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Nowelizacja, podpisana przez Prezydenta RP, wchodzi w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia. Zmiany te mają na celu zwiększenie efektywności postępowań, uproszczenie formalności oraz wprowadzenie kolejnych rozwiązań z zakresu cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości.


Kluczowe założenia nowelizacji

Nowe przepisy koncentrują się wokół trzech obszarów: digitalizacji procedur sądowych, większego udziału organizacji społecznych w procesie orzeczniczym oraz usprawnienia organizacji postępowań.

1. Rezygnacja z papierowych pełnomocnictw

Jedną z najistotniejszych zmian jest możliwość potwierdzania umocowania pełnomocnika lub organu publicznego bez konieczności składania dokumentu w formie papierowej.
Sąd będzie mógł samodzielnie zweryfikować umocowanie w ogólnodostępnych rejestrach elektronicznych, takich jak KRS czy CEIDG.
To rozwiązanie znacząco skraca procedury, eliminuje zbędną biurokrację i ogranicza ryzyko opóźnień wynikających z braków formalnych.

Nowe brzmienie art. 29, 37 §1 i 46 §3 przewiduje, że obowiązek przedstawienia dokumentu pełnomocnictwa ustępuje, jeśli sąd ma elektroniczny dostęp do odpowiednich rejestrów.


2. Większa rola organizacji społecznych

Wprowadzony art. 106 §3a daje sądowi możliwość zwrócenia się do organizacji społecznej lub organu administracji publicznej o przedstawienie poglądu w sprawie, jeśli może to pomóc w wyjaśnieniu istotnych wątpliwości.
To ważny krok w kierunku wzmocnienia społeczeństwa obywatelskiego i zwiększenia transparentności w procesie orzeczniczym.
Dzięki temu organizacje branżowe, fundacje i stowarzyszenia mogą realnie wpływać na kształtowanie linii orzeczniczej w sprawach publicznych.


3. Sprawniejsze rozpoznawanie spraw

Zmieniony art. 111 §1 przewiduje, że sąd może połączyć kilka spraw do wspólnego rozpoznania lub rozstrzygnięcia, jeśli dotyczą podobnego przedmiotu i nie wydłuży to postępowania.
W praktyce oznacza to mniej formalizmów, mniejsze obciążenie sądów oraz szybsze wydawanie orzeczeń – szczególnie w sprawach powtarzalnych lub o wspólnym tle administracyjnym.


4. Uporządkowanie procedury zażaleń

Nowelizacja doprecyzowuje także treść art. 232 §1 pkt 2, zgodnie z którym zażalenie na postanowienie podlega rozpoznaniu, jeśli zostało uwzględnione.
To drobna, lecz istotna zmiana, która ma na celu ujednolicenie praktyki sądowej i zwiększenie przejrzystości działań sądów administracyjnych.


Zasada stosowania przepisów przejściowych

Zgodnie z art. 2 nowelizacji, do postępowań wszczętych przed jej wejściem w życie stosuje się przepisy dotychczasowe.
Wyjątek stanowią zażalenia uwzględnione po dniu wejścia w życie ustawy – w tym zakresie zastosowanie znajdzie już nowe brzmienie art. 232 §1 pkt 2.


Kierunek zmian – administracja w dobie cyfrowego państwa

Nowelizacja z 12 września 2025 r. to kolejny etap w procesie modernizacji sądownictwa administracyjnego w Polsce.
Wprowadzone przepisy wpisują się w szerszą strategię cyfryzacji administracji publicznej, której celem jest zmniejszenie obciążenia sądów papierową dokumentacją, skrócenie czasu rozpatrywania spraw i zwiększenie zaufania obywateli do instytucji państwa.

Dzięki uproszczeniom proceduralnym sądy administracyjne mają działać szybciej, a strony – korzystać z bardziej przejrzystych i nowoczesnych narzędzi komunikacji z wymiarem sprawiedliwości.


Podsumowanie

Nowelizacja Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi to zmiana praktyczna i długo oczekiwana.
Otwiera ona drogę do pełnej cyfryzacji kontaktu obywatela z sądem, wprowadza mechanizmy partycypacji społecznej i ujednolica procedury.
To ważny sygnał, że administracja publiczna i sądownictwo coraz konsekwentniej wchodzą w erę e-państwa – z korzyścią zarówno dla obywateli, jak i dla organów samorządowych.


Autor: Redakcja „Rzecz Samorządowa”
Źródło: Dziennik Ustaw RP, poz. 1427 z dnia 21 października 2025 r.

Zespół Redakcyjny Rzeczsamosądowa
Zespół Redakcyjny Rzeczsamosądowa
Artykuły: 338

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *