Don't miss our holiday offer - up to 50% OFF!

Warszawa, październik 2025 r. – W Dzienniku Ustaw pod pozycją 1427 opublikowano ustawę z dnia 12 września 2025 r. o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Nowelizacja, podpisana przez Prezydenta RP, wchodzi w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia. Zmiany te mają na celu zwiększenie efektywności postępowań, uproszczenie formalności oraz wprowadzenie kolejnych rozwiązań z zakresu cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości.
Nowe przepisy koncentrują się wokół trzech obszarów: digitalizacji procedur sądowych, większego udziału organizacji społecznych w procesie orzeczniczym oraz usprawnienia organizacji postępowań.
Jedną z najistotniejszych zmian jest możliwość potwierdzania umocowania pełnomocnika lub organu publicznego bez konieczności składania dokumentu w formie papierowej.
Sąd będzie mógł samodzielnie zweryfikować umocowanie w ogólnodostępnych rejestrach elektronicznych, takich jak KRS czy CEIDG.
To rozwiązanie znacząco skraca procedury, eliminuje zbędną biurokrację i ogranicza ryzyko opóźnień wynikających z braków formalnych.
Nowe brzmienie art. 29, 37 §1 i 46 §3 przewiduje, że obowiązek przedstawienia dokumentu pełnomocnictwa ustępuje, jeśli sąd ma elektroniczny dostęp do odpowiednich rejestrów.
Wprowadzony art. 106 §3a daje sądowi możliwość zwrócenia się do organizacji społecznej lub organu administracji publicznej o przedstawienie poglądu w sprawie, jeśli może to pomóc w wyjaśnieniu istotnych wątpliwości.
To ważny krok w kierunku wzmocnienia społeczeństwa obywatelskiego i zwiększenia transparentności w procesie orzeczniczym.
Dzięki temu organizacje branżowe, fundacje i stowarzyszenia mogą realnie wpływać na kształtowanie linii orzeczniczej w sprawach publicznych.
Zmieniony art. 111 §1 przewiduje, że sąd może połączyć kilka spraw do wspólnego rozpoznania lub rozstrzygnięcia, jeśli dotyczą podobnego przedmiotu i nie wydłuży to postępowania.
W praktyce oznacza to mniej formalizmów, mniejsze obciążenie sądów oraz szybsze wydawanie orzeczeń – szczególnie w sprawach powtarzalnych lub o wspólnym tle administracyjnym.
Nowelizacja doprecyzowuje także treść art. 232 §1 pkt 2, zgodnie z którym zażalenie na postanowienie podlega rozpoznaniu, jeśli zostało uwzględnione.
To drobna, lecz istotna zmiana, która ma na celu ujednolicenie praktyki sądowej i zwiększenie przejrzystości działań sądów administracyjnych.
Zgodnie z art. 2 nowelizacji, do postępowań wszczętych przed jej wejściem w życie stosuje się przepisy dotychczasowe.
Wyjątek stanowią zażalenia uwzględnione po dniu wejścia w życie ustawy – w tym zakresie zastosowanie znajdzie już nowe brzmienie art. 232 §1 pkt 2.
Nowelizacja z 12 września 2025 r. to kolejny etap w procesie modernizacji sądownictwa administracyjnego w Polsce.
Wprowadzone przepisy wpisują się w szerszą strategię cyfryzacji administracji publicznej, której celem jest zmniejszenie obciążenia sądów papierową dokumentacją, skrócenie czasu rozpatrywania spraw i zwiększenie zaufania obywateli do instytucji państwa.
Dzięki uproszczeniom proceduralnym sądy administracyjne mają działać szybciej, a strony – korzystać z bardziej przejrzystych i nowoczesnych narzędzi komunikacji z wymiarem sprawiedliwości.
Nowelizacja Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi to zmiana praktyczna i długo oczekiwana.
Otwiera ona drogę do pełnej cyfryzacji kontaktu obywatela z sądem, wprowadza mechanizmy partycypacji społecznej i ujednolica procedury.
To ważny sygnał, że administracja publiczna i sądownictwo coraz konsekwentniej wchodzą w erę e-państwa – z korzyścią zarówno dla obywateli, jak i dla organów samorządowych.
Autor: Redakcja „Rzecz Samorządowa”
Źródło: Dziennik Ustaw RP, poz. 1427 z dnia 21 października 2025 r.