Druga tura wyborów samorządowych definitywnie zakończyła najdłuższą w historii III RP samorządową kadencję. Trwała ponad pięć lat. Obfitowała w nadzwyczajne wyzwania i liczne kryzysy. Jak podsumowują ją eksperci?
Nietypowa kadencja samorządowa – ponad 5 lat rządów
Jesienią 2018 roku odbyły się w Polsce wybory samorządowe, których druga tura miała miejsce 4 listopada. Były to pierwsze wybory po nowelizacji prawa wyborczego, która wydłużyła kadencję organów samorządowych do 5 lat. Wprowadzono również szereg innych zmian, m.in. dwukadencyjność, ograniczenie jednomandatowych okręgów wyborczych i wprowadzenie obserwatorów społecznych. W 2022 roku przesunięto termin kolejnych wyborów, aby uniknąć kolizji z wyborami parlamentarnymi.
Efektem przesunięcia terminu wyborów była najdłuższa samorządowa kadencja w historii.
Prof. Ossowski: „Trwająca pięć i pół roku kadencja była za długa”
Zdaniem prof. Szymona Ossowskiego z UAM wydłużenie kadencji było zdecydowanie zbyt długie. Uważa on, że istota demokracji polega na wymianie elit, a pięcioipółletnia kadencja uśpiła radnych i nie wpłynęła pozytywnie na ich zaangażowanie. Doktor Patryk Kuzior, adiunkt Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej i samorządowiec, dodaje, że samorządy nie otrzymały wystarczającego wsparcia ze strony władz centralnych.
Kadencja permanentnych kryzysów
Ponad pięcioipółletnie rządy samorządowe przypadły na niezwykle dynamiczny czas. Samorządy musiały zmierzyć się z pandemią COVID-19, wojną w Ukrainie i problemami finansowymi spowodowanymi zmianami w systemie podatkowym. Z jednej strony wydłużenie kadencji miało pozytywny wpływ na realizację projektów inwestycyjnych, z drugiej strony rządy Zjednoczonej Prawicy utrudniały samorządom działanie.
Dr Kuzior: „Propaganda i tekturowe czeki bez pokrycia”
Doktor Kuzior podkreśla, że samorządy, zwłaszcza te większe, miały problemy z finansowaniem bieżących potrzeb. Rządowe programy wsparcia okazały się niewystarczające, a wiele samorządów otrzymało jedynie „tekturowe czeki bez pokrycia”.
Podsumowanie
Najdłuższa w historii samorządowa kadencja była czasem zarówno wyzwań, jak i możliwości. Samorządy musiały mierzyć się z wieloma kryzysami, ale miały również czas na realizację długoterminowych projektów. Jak oceniają ten okres eksperci? Zdania są podzielone.
Należy pamiętać, że powyższy tekst jest jedynie przykładem artykułu i może wymagać dostosowania do potrzeb konkretnego czasopisma.