Zmiany wprowadzone nową ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (JST) przynoszą korzyści największym miastom w Polsce. Choć nie rekompensują w pełni wcześniejszych strat, poprawiają stabilność finansową i umożliwiają realizację ambitnych planów inwestycyjnych. Oto przegląd projektów budżetów na 2025 rok, przedstawionych przez kluczowe samorządy.
Wrocław: pierwszy budżet powyżej 8 miliardów złotych
Projekt budżetu Wrocławia zakłada rekordowe dochody na poziomie 8,2 mld zł. Miasto przewiduje przychody z PIT i CIT w wysokości ponad 4,5 mld zł, a na edukację przeznaczone zostanie aż 2,9 mld zł.
Najważniejsze inwestycje:
- 120 mln zł na remonty placówek oświatowych i budowę boisk,
- 45,6 mln zł na nowy zespół szkolno-przedszkolny przy ul. Zwycięskiej,
- Ponad 1 mld zł na inwestycje, co oznacza wzrost o 100 mln zł w porównaniu do 2024 roku.
Skarbnik Wrocławia, Marcin Urban, podkreśla, że nowy model finansowania JST uwzględnia dochody, a nie tylko podatek, co eliminuje wpływ ustawowych zwolnień podatkowych na finanse samorządów.
Rzeszów: rekordowe dochody i inwestycje
Budżet Rzeszowa na 2025 rok zakłada dochody na poziomie 2,3 mld zł, co oznacza wzrost o ponad 385 mln zł względem 2024 roku. Wydatki miasta osiągną rekordowy poziom 2,5 mld zł, a na inwestycje przeznaczone zostanie 364 mln zł.
Najważniejsze projekty:
- 82,5 mln zł na kontynuację budowy Wisłokostrady,
- 17,7 mln zł na rozbudowę IX LO przy ul. Orzeszkowej,
- 46 mln zł na budowę Podkarpackiego Centrum Lekkoatletycznego.
Prezydent Konrad Fijołek ocenił, że choć nowa ustawa nie rozwiązuje wszystkich problemów finansowych, daje samorządom większe możliwości planowania przyszłych budżetów.
Kraków: ambitny budżet z rekordowym wsparciem inwestycji
Władze Krakowa planują wydatki na poziomie 9,7 mld zł, w tym 940 mln zł na inwestycje. Dochody miasta wzrosną o 1 mld zł w porównaniu do roku 2024.
Najważniejsze wydatki:
- 3,3 mld zł na edukację,
- 1,2 mld zł na transport i łączność,
- 777 mln zł na gospodarkę komunalną i ochronę środowiska.
Miasto zrezygnowało z kilku dużych projektów, takich jak budowa Centrum Sportów Zimowych (100 mln zł), ale nowe przepisy finansowe mają przynieść dodatkowe 866 mln zł.
Łódź: stabilny budżet z deficytem 500 mln zł
Łódź planuje dochody w wysokości 6,73 mld zł i wydatki wynoszące 7,23 mld zł. Miasto przeznaczy 807 mln zł na wydatki majątkowe, w tym inwestycje.
Kluczowe inwestycje:
- Rozbudowa dróg i transportu publicznego,
- Modernizacja placówek edukacyjnych,
- Projekty ekologiczne i infrastrukturalne.
Skarbnik miasta, Krzysztof Mączkowski, podkreśla, że od 2026 roku Łódź planuje zakończyć z deficytem operacyjnym.
Katowice: rozwój Nowej Dzielnicy Technologicznej
Budżet Katowic na 2025 rok przewiduje dochody na poziomie 3,54 mld zł i wydatki 3,96 mld zł. Deficyt wyniesie 420 mln zł.
Najważniejsze inwestycje:
- 96 mln zł na pierwszy etap Dzielnicy Nowych Technologii,
- 18 mln zł na budowę Centrum Himalaizmu im. Jerzego Kukuczki,
- 816 mln zł na inwestycje majątkowe.
Gdańsk: deficyt, ale większe dochody
Budżet Gdańska zakłada 5,4 mld zł dochodów i 6 mld zł wydatków. Miasto zaplanowało wiele nowych inwestycji, m.in. budowę czterech budynków mieszkalnych za 50 mln zł i modernizację infrastruktury drogowej.
Poznań: ambitny i odpowiedzialny budżet
Poznań przewiduje dochody na poziomie 6,1 mld zł i wydatki wynoszące 6,6 mld zł. Miasto przeznaczy aż 971 mln zł na inwestycje.
Kluczowe projekty:
- Budowa trasy tramwajowej na ul. Ratajczaka (44,5 mln zł),
- Modernizacja mostu Chrobrego (36,2 mln zł),
- Ochrona zieleni i klimatu – 107 mln zł.
Reforma finansowa JST daje nadzieję na większą stabilność budżetową i umożliwia realizację wielu kluczowych projektów. Jednak wciąż pozostaje wiele wyzwań, takich jak rosnąca inflacja i wysokie koszty obsługi zadłużenia.
