6 sierpnia 2025 r. w Dzienniku Ustaw opublikowano rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków wyznaczania budynków użyteczności publicznej, w których muszą znajdować się budowle ochronne. Nowe regulacje doprecyzowują obowiązki samorządów i instytucji publicznych w zakresie ochrony ludności i obrony cywilnej.

Jakie budynki obejmują nowe przepisy?

Zgodnie z rozporządzeniem, budowlę ochronną (schron lub ukrycie) trzeba będzie wyznaczyć w budynkach użyteczności publicznej, które:

• posiadają co najmniej jedną kondygnację podziemną,
• są przeznaczone dla administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości lub szpitali,
• są stale użytkowane przez podmioty ochrony ludności (np. służby ratownicze),
• mogą pomieścić ponad 50 osób (dotyczy obiektów edukacyjnych, kulturalnych, biurowych, sportowych czy turystycznych),
• mają powierzchnię powyżej 2500 m² lub przewidują możliwość przebywania w nich ponad 100 osób.

Kiedy nie trzeba wyznaczać schronu?

Rozporządzenie przewiduje również wyjątki. Organ ochrony ludności nie musi wyznaczać budowli ochronnej, jeśli:

• obiekt nie spełnia wymagań technicznych dla schronów (art. 89 ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej),
• w danej lokalizacji nie ma potrzeby zapewniania miejsc schronienia,
• brak jest ekonomicznej zasadności inwestycji,
• istnieje ryzyko, że schron mógłby być zagrożeniem w przypadku katastrof naturalnych czy przemysłowych,
• w odległości do 500 metrów znajduje się już inny schron dostępny dla użytkowników budynku,
• budynek należy do jednostki zmilitaryzowanej lub przeznaczonej do militaryzacji (z wyjątkiem podmiotów MSWiA).

Od kiedy przepisy obowiązują?

Nowe przepisy wejdą w życie 14 dni po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw, czyli w drugiej połowie sierpnia 2025 r. Oznacza to, że samorządy i zarządcy obiektów użyteczności publicznej muszą przygotować się na nowe obowiązki w zakresie bezpieczeństwa ludności.

Dlaczego to ważne dla samorządów?

Wprowadzenie szczegółowych regulacji oznacza, że samorządy będą musiały weryfikować stan techniczny i przeznaczenie budynków, aby sprawdzić, czy kwalifikują się one do obowiązku wyznaczenia schronu. To szczególnie istotne w kontekście:

• ochrony mieszkańców przed zagrożeniami militarnymi i cywilnymi,
• przygotowania gmin i miast do sytuacji kryzysowych,
• konieczności planowania inwestycji w infrastrukturę ochronną.

Podsumowanie

Rozporządzenie Rady Ministrów z 31 lipca 2025 r. to kolejny element wdrażania ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej. Nowe przepisy wskazują, które budynki użyteczności publicznej muszą być wyposażone w budowle ochronne, a także przewidują katalog wyjątków. Dla samorządów to ważny sygnał, że inwestycje w bezpieczeństwo mieszkańców stają się jednym z priorytetów polityki państwa.